Bật mí cách phơi mực khô tại nhà ngon chỉ dân chuyên mới biết!
Bạn đã bao giờ thử làm mực khô tại nhà chưa? Nếu chưa, thì bài viết này sẽ hướng dẫn bạn cách phơi mực khô tại nhà từ khâu sơ chế đến chọn thời điểm phơi phù hợp, đảm bảo mực khô đều, thơm ngon và bảo quản được lâu. Cùng 36 Foods theo dõi nhé!
1. Nguyên liệu làm mực khô tại nhà
1.1. Nguyên liệu và dụng cụ cần chuẩn bị
Muốn phơi mực khô tại nhà đúng cách và cho thành phẩm mực khô thơm ngon, bạn cần chuẩn bị kỹ lưỡng nguyên liệu và dụng cụ phù hợp. Trước hết, hãy chọn mực tươi loại lớn, thân đều, không bị rách và còn nguyên phần đầu. Mực ngon thường có màu sáng hồng tự nhiên, mắt trong, không đục và không có mùi lạ. Đây là yếu tố quan trọng để cho ra mực khô chất lượng cao sau khi phơi.
Về dụng cụ, bạn cần chuẩn bị các vật dụng sau:
- Khay hoặc giá phơi mực khô: Nên chọn loại có kích thước vừa phải, thoáng khí, có thể phơi nhiều con mực mà không bị chồng lên nhau, giúp mực khô đều.
- Lưới phơi thực phẩm: Lưới sẽ ngăn mực tiếp xúc với bụi bẩn và côn trùng, đồng thời giúp lưu thông không khí tốt hơn khi phơi dưới nắng.
- Thau nước sạch và muối hột: Dùng để rửa và ngâm mực trong nước muối loãng. Bước này giúp khử mùi tanh, diệt khuẩn nhẹ và giữ cho thân mực săn chắc trong quá trình phơi khô.
1.2. Cách chọn mực ngon để phơi
Để có được những con mực khô thơm ngon, dai ngọt và chuẩn vị, việc lựa chọn mực tươi là điều rất quan trọng. Trong các loại mực, mực lá là lựa chọn lý tưởng nhất để làm mực khô bởi độ dày thịt, vị ngọt tự nhiên và ít tanh hơn so với các loại khác. Tuy nhiên, nhiều người dễ nhầm lẫn giữa mực lá và mực nang nên cần biết cách phân biệt rõ ràng.
Đặc điểm nhận biết mực lá ngon:
- Thân mực có dạng hình trứng dẹt, khá giống mực nang nhưng mực lá có lớp vây dày bao quanh thân như áo choàng. Phần đầu nhỏ hơn thân.
- Nên chọn những con mực thân dày, thịt chắc, da nguyên vẹn, không có vết xước hay bầm dập.
- Mực tươi thường có màu sáng tự nhiên, không bị nhợt nhạt hay ngả sang màu xanh ngà. Mực đã bị ướp đá lâu hoặc bảo quản không đúng cách sẽ mất màu và không còn độ tươi.
- Phần râu mực phải chắc khỏe, không bị nhão và phần đầu phải dính chặt với thân mực.
2. Cách phơi mực khô tại nhà
2.1. Sơ chế mực
Bước 1: Làm sạch nội tạng và mắt mực
Dùng dao cắt nhẹ phần đầu mực để lấy ra toàn bộ nội tạng, bao gồm túi mực, ruột, phổi và phần răng (hàm mực). Loại bỏ mắt mực để tránh vị đắng và mùi hôi khi phơi khô.
Bước 2: Làm sạch bề mặt mực
Dùng bàn chải mềm hoặc miếng bọt biển chà nhẹ lên thân mực dưới vòi nước lạnh để loại bỏ chất nhầy và bụi bẩn. Nếu mực còn nhớt hoặc có mùi tanh, bạn nên dùng nước muối pha loãng để tăng hiệu quả khử mùi.
Bước 3: Rửa mực bằng nước muối loãng
Ngâm mực vào nước muối loãng khoảng 10–15 phút để làm sạch sâu. Sau đó xả lại dưới nước sạch, đảm bảo không còn cặn bẩn hay mùi tanh.
Bước 4: Chuẩn bị để phơi
Dùng tay vắt nhẹ mực để loại bỏ phần nước thừa nhưng không làm dập thân. Trải mực đều lên khay, giá hoặc lưới phơi ở nơi thoáng mát, có nắng to. Đảm bảo mực được tách rời, không xếp chồng để khô đều và tránh bị ẩm mốc.
2.2. Quy trình phơi
Cách 1: Phơi mực thủ công
Thời điểm tốt nhất để bắt đầu phơi mực là buổi sáng sớm, từ 6h30 đến khoảng 10h. Lúc này, ánh nắng dịu nhẹ, không khí trong lành sẽ giúp mực khô từ từ, giữ được vị ngọt tự nhiên. Tránh phơi vào trưa nắng gắt vì nhiệt độ cao có thể làm mực bị khô quá nhanh, dẫn đến mất mùi và chất dinh dưỡng.
Trải đều mực lên khay, lưới hoặc giá phơi sao cho từng con mực không bị chồng lên nhau. Giữ khoảng cách vừa đủ để không khí lưu thông, giúp mực khô đều và không bị ẩm mốc.
Thời gian phơi thường kéo dài từ 2–3 ngày tùy thời tiết. Cứ mỗi 3–4 tiếng, bạn nên lật mặt mực để đảm bảo mực khô đều. Trong những ngày thời tiết xấu, hãy nhanh chóng đưa mực vào nơi khô ráo, thoáng khí. Nếu cần, có thể hỗ trợ bằng quạt hoặc máy sấy nhẹ để đảm bảo tiến độ làm khô mực.
Cách 2: Làm mực khô bằng lò sấy
Một trong những phương pháp phổ biến để làm khô mực tại nhà mà không cần phơi nắng chính là sử dụng lò sấy hoặc máy sấy thực phẩm. Cách làm này đặc biệt hiệu quả trong điều kiện thời tiết ẩm ướt hoặc không có nắng.
Bạn chỉ cần làm sạch mực tươi, để ráo nước rồi xếp đều lên vỉ nướng hoặc khay sấy. Tiếp theo, chỉnh nhiệt độ lò từ 60-70 độ C và để sấy trong khoảng 4-6 tiếng tùy độ dày của mực. Trong quá trình sấy, nên lật mực đều mỗi 1-2 tiếng để mực khô đồng đều và không bị cháy xém.
Ưu điểm của cách làm mực khô bằng lò sấy là kiểm soát được nhiệt độ ổn định, hạn chế bụi bẩn, côn trùng và giúp mực khô đều, giữ được màu sắc đẹp và hương vị thơm ngọt tự nhiên. Đây là giải pháp lý tưởng cho những ai muốn tự tay làm mực khô tại nhà vừa sạch sẽ vừa đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm.
3. Dấu hiệu nhận biết mực đã phơi đạt chuẩn
Sau khi phơi xong, việc kiểm tra xem mực đã đạt đủ độ khô hay chưa là bước vô cùng quan trọng để đảm bảo chất lượng bảo quản và hương vị. Một con mực khô đạt chuẩn sẽ có những đặc điểm dễ nhận biết bằng mắt và cảm quan như sau:
- Màu sắc mực khô thường là hồng nhạt hoặc trắng hồng tự nhiên, không bị quá sẫm màu hay xuất hiện các đốm đỏ thâm – dấu hiệu cho thấy mực đã bị hư hoặc chất lượng kém.
- Bề mặt mực cần phải hoàn toàn khô ráo, khi sờ tay vào không thấy ẩm hay dính, điều này chứng tỏ mực đã được phơi đủ thời gian và khô đều.
- Trên thân mực sẽ có lớp phấn trắng mỏng phủ nhẹ – đây là đặc trưng của những con mực tươi được phơi đúng cách, lớp phấn này mịn như bụi và có thể thổi bay.
- Không có mùi hôi tanh, mốc hoặc chảy nhớt – nếu phát hiện những dấu hiệu này thì đó là mực chưa đạt hoặc đã bị ẩm trở lại, cần kiểm tra lại ngay.
4. Một số lỗi thường gặp khi tự phơi mực khô tại nhà
Phơi khi mực chưa ráo nước hoàn toàn
Sau khi rửa, nếu không để ráo kỹ mà đem phơi ngay, mực dễ bị ủ nước, chậm khô, có mùi hôi hoặc bị nhớt trong quá trình phơi.
Phơi thiếu nắng, thời gian phơi quá ngắn
Mực cần được phơi trong điều kiện nắng to, liên tục 1-2 ngày. Phơi trong bóng râm, chỗ nắng yếu hoặc thời tiết âm u dễ khiến mực không đủ khô, mau mốc và khó bảo quản.
Không trở mặt mực khi phơi
Nếu chỉ phơi một mặt, mực sẽ khô không đều, mặt dưới dễ bị ẩm, dễ mốc sau khi cất. Nên trở mặt mực sau mỗi 2-3 giờ để đảm bảo độ khô đồng đều.
Không vệ sinh sạch mực trước khi phơi
Nếu mực chưa được làm sạch nội tạng, rửa kỹ, loại bỏ túi mực, sẽ dễ có mùi tanh hoặc bị mốc sau khi phơi. Cần mổ bụng, lấy sạch túi mực, nội tạng và rửa kỹ bằng nước muối loãng trước khi đem phơi.
Với hướng dẫn chi tiết trong bài viết trên, hy vọng bạn đã có thể tự tin áp dụng cách phơi mực khô tại nhà để tạo ra những mẻ mực chất lượng, an toàn cho cả gia đình. Hãy thử ngay khi có dịp và chia sẻ thành quả cùng 36 Foods nhé!
Nguyễn Văn Thắng là một chuyên gia ẩm thực truyền thống với hơn 15 năm kinh nghiệm gắn bó cùng căn bếp Việt. Anh không chỉ là người am hiểu sâu sắc về món ăn dân tộc mà còn luôn trăn trở với việc gìn giữ và lan tỏa hương vị quê hương đến với cộng đồng hiện đại.
